සිංහල බසින් නම් චන්ද්‍රිකාව යනු පරිවාර ග්‍රහයා යන අර්ථයයි. නමුත් ඒ ස්වාභාවික චන්ද්‍රිකා වේ. මීට අවුරුදු ගණනකට පෙර කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකා කරළියට පැමිණියේය. කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකා තවදුරටත් අපට නුහුරු දෙයක් නොවේ. ලොව ප්‍රථම කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකාව වන “ස්පුට්නික්-1” 1957 වසරේදී සෝවියට් දේශයෙන් ගුවන් ගත කෙරිණි. එය අභ්‍යාවකාශයේ රැදෙමින් දවස් 22ක් පුරාවට “බීප්” සංඥා කිකුත් කළේය. එය අභ්‍යාවකාශ තරගයේ මුල්ම වෙඩිල්ලයි. ඉන්පසු සෝවියට් දේශය (වත්මන් රුසියාව) සහ ඇමරිකාව මෙහි ප්‍රධානතම තරගකරුවන් විය. 

ස්පුට්නික්-1
වර්තමානයේදී පෘථිවිය වටා මෙහෙයුම් කටයුතු වල යෙදෙන චන්ද්‍රිකා ගණන දහස ඉක්මවයි. එයින් වැඩිම ප්‍රමාණයක් එනම් 442ක් පමණ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සතු වේ. චන්ද්‍රිකා 103ක් සතු රුසියාව දෙවැනි ස්ථානයේද චන්ද්‍රිකා 86ක් සතු චීනය තෙවැනි ස්ථානයේදී පසු වෙයි. (ඉහත කී තොරතුරු 2012.01.04 දිනට ගත් වාර්තාවක් ඇසුරෙනි) එම සියලු චන්ද්‍රිකා වලින් වැඩිම ප්‍රමාණයක් සන්නිවේදන කටයුතු ඉලක්කකොට දියත් කර ඇත.


කාර්යභාරය අනුව වර්ගීකරණය


මීට අමතරව තවත් රටවල් 50කට අධික ප්‍රමාණයකට කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකා දියත් කර ඇත. පෘථිවිය තරම් නොමැති වුවත් චන්ද්‍රයා, බුධ, සිකුරු, අඟහරු, බ්‍රහස්පති, සෙනසුරු ග්‍රහයන් සහ සූර්යයා වෙතද චන්ද්‍රිකා යවා ඇත.

සුප්‍රීම් සැට්-1 (ChinaSat 12) යනු චීනයට සහ ශ්‍රී ලංකාවේ පෞද්ගලික සමාගමකට සම අයිතිය ඇතිව 2012 වසරේදී චීනයේදී අභ්‍යාවකාශගත කරන ලද කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකාවකි. එම සමාගම 2016 වසරේදී සම්පූර්ණයෙන් ශ්‍රී ලංකාවට හිමිකම් කියන චන්ද්‍රිකාවක් අභ්‍යාවකාශගත කිරීමට චීනයට භාරදී ඇත. එය දැනට නම් කොට ඇත්තේ සුප්‍රීම් සැට්-2 යනුවෙනි.

1945දී ආතර් සී. ක්ලාක් ශ්‍රීමතාණන් තම “වයර්ලස් වර්ල්ඩ්” ලිපිය හරහා කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකා මඟින් සන්නිවේදන අවශ්‍යතා සපුරාගන්නා ආකාරය විස්තර කොට තිබුණි. ඔහු තවදුරටත් විස්තර කරමින් භූ ස්ථාවර චන්ද්‍රිකා 3ක් මගින් මුළු පෘථිවියම ආවරණය කරමින් සන්නවේදන කටයුතු කල හැකි බව පැවසීය.



කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකා ක්‍රම කිහිපයකට අනුව වර්ග කල හැකි වේ. භූ ස්ථාවර වන/නොවන බව අනුව චන්ද්‍රිකාවෙන් ඉටු කෙරෙන කාර්යය අනුව, කේන්ද්‍රගත කර ඇති වස්තුව අනුව සහ උන්නතාංශය අනුව ඒවා වර්ග කෙරේ. උන්නතාංශය හෙවත් පොළොවේ සිට ඇති දුර අනුව චන්ද්‍රිකා ප්‍රධාන වර්ග ත්‍රිත්වයකි. එනම් පහත පරිදි වේ.

  1. Low Earth orbit (LEO): පෘථිවි පෘෂ්ඨයේ සිට කිලෝමීටර 2000ක් ඇතුළතින් පිහිටන පරිදි කක්ෂ ගත කෙරේ.
  2. Medium Earth orbit (MEO): කිලෝමීටර 2000-35786 පරාසය තුල කක්ෂ ගත කෙරේ. 
  3. High Earth orbit (HEO): කිලෝමීටර 35786 එපිටින් කක්ෂ ගත කෙරේ.
භූ ස්ථාවර චන්ද්‍රිකාවක් පොළොවට සාපේක්ෂ නිශ්චල වේ.

කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකාවකට නියමිත ආයු කාලයක් පවතී. බොහෝ වේලාවට එහි ආයු කාලය වන්නේ සූර්ය ශක්තියෙන් ආරෝපණය වන බැටරියේ ආයුකාලයයි. එම ආයුකාලය අවසන් වීමට ආසන්න වූ විට එම චන්ද්‍රිකාවේ කාර්යභාරය සඳහා තවත් අලුත් චන්ද්‍රිකාවක් ස්ථාන ගත කෙරේ. මෙහිදී පැරණි චන්ද්‍රිකාව බොහෝ වේලාවට කසළ ගොඩක් සේ අභ්‍යාවකාශය තුලම අතහැර දැමේ. (පුපුරුවා හරින අවස්ථාද තිබේ) මෙසේ බලන විට පෘථිවිය වටාම නිරන්තරයෙන්  සැරි සරන කසළ ගොඩක් තිබේ. ෴

සුදු තිත් වලින් පෙනෙන්නේ අභ්‍යාවකාශ ගත කොට ඇති කෘත්‍රිම වස්තූන්ගේ ප්‍රමාණයයි.

ආශ්‍රිත මූලශ්‍ර:
  1. http://www.ucsusa.org/nuclear_weapons_and_global_security/space_weapons/technical_issues/ucs-satellite-database.html
  2. http://www.satellitedebris.net/whatsup/?p=67
  3. මෙහි සියළුම සේයාරූ වල අයිතිය අදාළ අයට හිමි විය යුතුයි.


About the Author

Ali Bajwa
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Facebook dolor quam, pretium eu placerat eu, semper et nunc. Nullam ut turpis dictum, luctus mi quis, luctus lorem. Nullam porttitor consectetur nunc in tempor!

Related Posts

1 comment:

  1. Thank you .I learn about this paragraph .Isay again thank you all.

    ReplyDelete

Every Action has a Reaction. එසේ නම් ඔබේ ප්‍රතික්‍රියාවත් සටහන් කර යන්න.